به گزارش روابط عمومی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «کاژه» با حضور مجتبی سعیدزاده، کارگردان و پرویز ابراهیمی، دستیار و سرپرست گروه کارگردانی چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت در نخستین روز جشنواره در پردیس سینمایی باغ کتاب تهران برگزار شد.
در ابتدای نشست محمود گبرلو، مجری و منتقد درباره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی بیان کرد: «خوشحالم این جشنواره برگزار میشود، هرچند باید زودتر از این برگزار میشد. اقوام ما هویت باشکوه دارند و سینما و عرصه تصویر میتواند این هویت ملی و تاریخی را برای آیندگان ثبت کند. در شرایطی که بیهویتی در جامعه موج میزند، سینما میتواند این کار را انجام دهد و هویت ملی و تاریخی را نهتنها در ایران بلکه به جهانیان نمایش دهد. امیدوارم این جشنواره بستر مناسبی برای احیای هویت، فرهنگ و اقوام ایرانی باشد.»
او در ادامه گفت: «خوشحالم در اولین روز جشنواره فیلمی دیدیم که بهشدت تأثیرگذار است. از این زاویه که به تاریخ یک ملت مظلوم میپردازد و خود فیلم هم بیان میکند بعد از ۳۶ سال به این حادثه توجه میکند درحالیکه سینمای ایران کمتر به این حادثه تلخ پرداخته و نتوانسته حقانیت مردم کرد را به تصویر بکشد؛ خوشحالم یک کارگردان جوان این فیلم را ساخته است.»
سعیدزاده کارگردان فیلم «کاژه» در ابتدای سخنان خود بیان کرد: «خوشحالم جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی هرچند دیر اما برگزار میشود، چرا که نیازمند یک جشنواره بودیم تا هویت و اتفاقاتی که برای قومها و گویشها افتاده را به تصویر بکشد. خوشحالم توانستم این فیلم را بسازم، چرا که سختیهای زیادی داشت.»
او در ادامه به چگونگی رسیدن به ایده داستان این فیلم اظهار کرد: «طرح و ایده از خود من بود. در سفری که به سردشت و مهاباد داشتیم تابلوی بیمارستانی را دیدم که درمانگاه جانبازان شیمیایی بود و افرادی را دیدم که باوجود سن و سال بالا در بمباران شیمیایی سال ۱۳۶۶ با گاز خردل شیمیایی شدند. با وجود این که افرادی سرپا هستند، اما رنگ پوست خاصی دارند و بیمار هستند.»
این کارگردان افزود: «با شورای شهر و شهرداری سردشت ارتباط گرفتم و ایده داستان شکل گرفت. پیشازاین فیلم "درخت گردو" به بمباران سردشت اشاره داشت، اما من میخواستم به بعد از این حادثه اشاره کنم و مشکلاتی که با آن درگیر هستند، اما این افراد بهمرور زمان فوت میکردند و این برای من فیلمساز که نمایش سختیهای آنها دغدغه من شده بود، ناراحتکننده بود. ما خرداد ۱۴۰۲ چند بار در مرحله پیشتولید به سردشت رفتیم و ۱۲ تا ۱۴ روز در آنجا فیلمبرداری کردیم و کار با دو دوربین ضبط شد.»
سعیدزاده همچنین درباره پذیرش تهیهکنندگی فیلم اظهار کرد: «"کاژه" روایتی تلخ از افرادی است که در کشور ما زندگی میکنند اما بهنوعی دیگر، چرا که هر روز منتظر مرگ یکی از خودشان هستند.»
این کارگردان درباره روند تحقیق و نگارش فیلمنامه توضیح داد: «دوستی به نام آقای هیمن در طول این راه ما را همراهی کرد و اسناد، مدارک و پیشینه سردشت را در اختیار ما گذاشت و افرادی را که هنوز جانباز بودند و ۳۶ سال با ماسک زندگی میکردند به ما معرفی کرد که بسیار در روند نگارش فیلمنامه کمک کرد.»
سعیدزاده درباره واقعی بودن کاراکترها بیان کرد: «ازآنجاییکه بعد از جنگ ارتباط با عراق دوستانه شد، ما از یک بعثی استفاده کردیم که کاراکتر واقعی بود. در روستایی کار میکردیم که نزدیک کردستان عراق و منطقه امنیتی بود و همین کار ما را سخت کرد.»
پرویز ابراهیمی، دستیار و سرپرست گروه کارگردانی این فیلم درباره وظایف خود گفت: «ما در شرایط سختی کار کردیم چون هم مسافت روستا به سردشت دور بود و باید مسیری را طی میکردیم و همین که فراهم کردن تجهیزات برایمان دشوار بود، اما نمایش دردی که این افراد میکشند ما را به سمتی برد که دلی کار کنیم.»
او همچنین درباره مسئولان و همکاری آنها توضیح داد: «این فیلم را برای مردمان شهر سردشت ساختیم و بسیار به ما کمک کردند، اما مسئولان با وجود قولهایی که به ما داده بودند هیچ همکاری نکردند.»
سعیدزاده ادامه داد: «ما در زمان تعطیلی رسمی به این شهر رفتیم و این باعث شد مسئولان بهطور کامل به ما کمک نکنند، اما وقتی مردم پای کار آمدند و پدرها و پدربزرگهایی که شیمیایی بودند و دغدغهشان این بود که فیلمسازی از تهران به این منطقه مرزی آمده است تا ضعفها را نشان دهد، جذاب بود. از سوی دیگر ما با مردم همدل شده بودیم و اتفاقی که رقم خورد این بود که تا ساعات پایانی شب درگیر فیلمبرداری بودیم و حس خستگی نمیکردیم؛ بنابراین دیگر به سراغ مسئولان هم نرفتیم تا پای کار باشند.»
نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی تا ۳۰ اردیبهشت در پردیس سینمایی باغ کتاب ادامه دارد.
بنیاد ایرانشناسی و موسسه فرهنگی هنری فصل هنر این رویداد سینمایی را با شعار «اقوام، ریشه ایرانزمین» برگزار میکنند.